เอ็มคิว หรือ Moral Quotient

เอ็มคิว หรือ Moral Quotient หมายถึง ความฉลาดทางจริยธรรม หรือ ระดับสติปัญญาทางด้านศีลธรรมนิยามคำว่า คุณธรรมในที่นี้หมายถึง ระดับความเห็นแก่ตัว

MQ นั้นไม่สามารถฝึกฝนหรือขัดเกลาได้ในช่วงเวลาสั้นๆ ขณะที่บุคคลเจริญเติบโตขึ้นมาแล้ว เหมือนดังคำโบราณของไทยที่ว่า
“สันดอนนั้นขุดได้ แต่สันดานนั้นขุดไม่ได้” การที่บุคคลคนหนึ่งจะมี MQ ระดับดี ต้องเริ่มปลูกฝังในวัยเด็กจึงจะได้ผล
อาศัยปัจจัย ๓ อย่างด้วยกันคือ
๑. การสอนศีลธรรมโดยตรงให้กับเด็ก ๒. การถ่ายทอดทางศีลธรรมจากผู้ใหญ่ให้กับเด็ก ๓. ความรักและวินัย

สรุปว่า MQ เป็นเรื่องที่ต้องฝึกมาแต่เด็ก ถ้าได้รับการปลูกฝังเรื่องคุณธรรมและจริยธรรมมาแต่ยังเป็นเด็ก บุคคลก็สามารถพัฒนา
พื้นฐาน MQ ของตนขึ้นมาในระดับหนึ่ง (มากน้อยแล้วแต่การปลูกฝัง) และ MQ นี้ก็จะฝังลึกลงไปในจิตให้สำนึกของบุคคลผู้นั้น
และจะรอเวลาที่ได้รับการกระตุ้นอีกครั้ง โดยการอบรมสั่งสอน การฟังธรรม และวิธีอื่น ๆ แต่ถ้าบุคคลไม่มี MQ อยู่ในจิตสำนึก
ดั้งเดิมแล้ว ไม่ว่าโตขึ้นจะได้รับการกระตุ้นอย่างไรก็ไม่สามารถทำให้บุคคลผู้นั้นกลายเป็นคนดีขึ้นมาได้มากนัก
นี่คือเหตุผล ที่ว่าทำไมเราจึงมี ผู้ร่วมงาน เพื่อนร่วมรุ่นร่วมชั้นเดียวกัน ที่มีระดับคุณธรรม จริยธรรมไม่เท่ากัน ทั้ง ๆ ที่เรียนจบ
ออกมาจากสถาบันเดียวกันแท้ ๆ

การจำแนกคนโดยพิจารณา IQ EQ และ MQ
ต่อไปนี้เป็นตัวอย่างของบุคคลประเภทต่าง ๆ ที่แบ่งตามระดับของลักษณะทั้ง 3 ด้าน คือ IQ/EQ/MQ
ซึ่งจะแบ่งได้ 8 ประเภท ดังนี้

แบบที่ 1 IQ/EQ/MQ สูง/สูง/สูง ดีเลิศ ยกตัวอย่าง นายอานันท์ ปัญยารชุน

แบบที่ 2 IQ/EQ/MQ สูง/สูง/ต่ำ ฉลาดความรู้ดีแต่ขี้โกง ฉลาดแกมโกง อารมณ์ดี เก็บความรู้สึกเก่ง ไม่คำนึงถึงศีลธรรม เช่น
ผู้ร้ายใส่สูท โจรการเมือง ปล้นชาติปล้นแผ่นดินแล้วยังยิ้มหน้าตาเฉย

แบบที่ 3 IQ/EQ/MQ สูง/ต่ำ/สูง มีความรู้ดี แต่อารมณ์อ่อนไหว ควบคุมอารมณ์ไม่ค่อยได้ โกรธง่าย อ่อนไหว แต่เป็นคน
ซื่อตรงไม่คดโกง ไม่ทำร้ายใคร เข้าตำราปากร้าย ใจดี

แบบที่ 4 IQ/EQ/MQ ต่ำ/สูง/สูง ชาวบ้านทั่วไป ชาวชนบท มีความรู้น้อย แต่ก็สุขุม ควบคุมอารมณ์ได้ ประพฤติตนอยู่ใน
ศีลธรรม

แบบที่ 5 IQ/EQ/MQ ต่ำ/ต่ำ/สูง เป็นคนมีความรู้น้อย ควบคุมอารมณ์ไม่ค่อยได้ ขี้โมโห แต่ก็เป็นคนซื่อตรงไม่คดโกง
ปากร้ายใจดี

แบบที่ 6 IQ/EQ/MQ ต่ำ/สูง/ต่ำ หายากหน่อยแต่ก็พอมี ยกตัวอย่างได้ยาก ลักษณะเป็นคนที่สติปัญญาค่อนข้างต่ำ
เรียนไม่เก่ง คิดไม่ค่อยทันชาวบ้าน มีนิสัยเป็นคนใจเย็น แต่อาจจะทำอะไรโดยขาดเหตุผล
และไม่ค่อยใช้ความคิดจึงทำผิดศีลธรรมได้ง่าย เช่น การลักเล็กขโมยน้อย หรืออาจจะเป็น
คนปัญญาอ่อน ที่ทำอะไรผิดเพราะขาดความยั้งคิด

แบบที่ 7 IQ/EQ/MQ สูง/ต่ำ/ต่ำ มีความรู้ดี ฉลาด แต่ก็ควบคุมอารมณ์ตัวเองไม่ค่อยได้ ทั้งยังไม่คำนึงถึงศีลธรรม เป็นตัวโกง
ในอุดมคติของลิเกไทย จอมวางแผน ชั่วร้าย

แบบที่ 8 IQ/EQ/MQ ต่ำ/ต่ำ/ต่ำ แบบนี้คงจะหายาก เพราะไม่มีส่วนดีเลย ไม่ว่าจะเป็นด้าน ความรู้ การควบคุมอารมณ์ และ
ระดับจริยธรรมในใจ อาจจะเป็นคนที่มีปัญหาทางจิตหรือเป็นโรคจิต

ผลของ IQ ถ้าได้ไม่สูงมากนัก หมายถึงสติปัญญาไม่ดี
ส่วนผลของ EQ ที่ต่ำ ก็จะหมายถึงบุคคลนั้นจิตใจอ่อนไหว โกรธง่าย ใจร้อน หรือ เสียใจง่าย
แต่ผลจากการวัด MQ หมายถึง ระดับจริยธรรมสูง หรือ ต่ำ นั่นหมายถึงท่านถูกตีค่าว่าเป็นคนดีหรือเป็นคนเลวเลยทีเดียว.

——————————————————————————–

ข้อมูลเพิ่มเติมและบรรณนุกรม

กรมสุขภาพจิต. (2543). คู่มือความฉลาดทางอารมณ์. กรุงเทพฯ : กระทรวงสาธารณสุข,