Bill Gate ตอน 6

Bill Gate ตอน 6 : กำเนิด Microsoft Excel

กำเนิดไมโครซอฟท์เอ็กเซล

เกตส์ตัดสินใจว่าไมโครซอฟท์ต้องทำอะไรบางอย่างเพื่อเอาชนะโลตัส 1-2-3 ในที่ประชุมเกตส์บอกกับทุกคนว่าความเร็วในการคำนวณเป็นเรื่องที่มีความสำคัญมากที่สุด บางคนเสนอว่าโปรแกรมที่สร้างขึ้นใหม่ควรที่จะให้ผู้ใช้งานสามารถสร้างสูตรในการคำนวณด้วยตนเองได้ ขณะที่บางคนบอกว่าควรสร้างโปรแกรมที่ออกมาในรูปของกราฟิกยูสเซอร์อินเทอร์เฟซ เหมือนกับ
แมคอินทอชของแอปเปิ้ล หรือวินโดวส์ที่ไมโครซอฟท์กำลังพัฒนาอยู่

นอกจากนี้เกตส์ยังอยากจะให้คนที่ทำหน้าที่ทางด้านการตลาดเป็นผู้ที่เข้ามาดูแลในเรื่องข้อกำหนดกฏเกณฑ์สำหรับซอฟต์แวร์ที่มีชื่อว่า “เอ็กเซล” ตัวนี้ด้วย ซึ่งเป็นการกระทำที่แตกต่างไปจากการพัฒนาซอฟต์แวร์โดยปกติ เหตุผลก็คือเกตส์เชื่อว่า คนที่ทำหน้าที่ทางการตลาดจะมีความใกล้ชิดและทราบความต้องการของผู้ใช้งานมากกว่า

เนื่องจากบรรดาธุรกิจส่วนใหญ่ของอเมริกายอมรับเอาโลตัส 1-2-3 เป็นมาตรฐานของโปรแกรมประเภทนี้ไปแล้ว ทีมการตลาดของไมโครซอฟท์จึงเชื่อว่า เป็นการยากที่จะเอาชนะโลตัส 1-2-3 ในตลาดไมโครคอมพิวเตอร์ และตลาดเดียวที่ไมโครซอฟท์จะยังสามารถเอาชนะโลตัส 1-2-3 ในโปรแกรมประเภทสเปรดชีตได้คือ ตลาดของแมคอินทอช

ในทัศนะของเกตส์เอง การนำเอ็กเซลเข้าบุกตลาดเครื่องแมคอินทอชเป็นเรื่องที่น่าสนใจ เหตุผลแรกคือเกตส์เชื่อว่า  อนาคตของโปรแกรมต่าง ๆ จะต้องเป็นโปรแกรมประเภทกราฟิกยูสเซอร์อินเทอร์เฟซเท่านั้น การพัฒนาเอ็กเซลสำหรับทำงานบนวินโดวส์ที่ไมโครซอฟท์กำลังพัฒนาอยู่อาจจะยังไม่สามารถเป็นไปได้ เพราะวินโดวส์ยังไม่มีประสิทธิภาพมากพอที่จะทำให้เอ็กเซลทำงานได้อย่างเต็มที่ และการที่ไมโครซอฟท์พัฒนาเอ็กเซลสำหรับเครื่องแมคอินทอชก่อน จะทำให้ได้รับประสบการณ์จากการทำงานและนำมาใช้ในการพัฒนาโปรแกรมสำหรับวินโดวส์ของตนเอง

สำหรับเหตุผลที่สองนั้น เกตส์ทราบข่าวมาว่า แอปเปิ้ลจะนำเครื่องแมคอินทอชที่มีหน่วยความจำ 512K เข้าสู่ตลาด ซึ่งจะทำให้เอ็กเซลสามารถทำงานได้อย่างเต็มที่

ในขณะเดียวกันโลตัสก็ได้เตรียมการพัฒนาโปรแกรมโลตัส 1-2-3 และโปรแกรมอื่น ๆ สำหรับเครื่องแมคอินทอชเช่นเดียวกัน โดยใช้ชื่อว่า “Jazz” ซึ่งพวกเขาจะสร้างให้แจ๊ซมีทั้งโปรแกรมทางด้านดาต้าเบส, สเปรดชีต, กราฟิก, เวิร์ด และการติดต่อสื่อสาร

ในตอนแรกแมคอินทอชต้องการจะใช้แต่แจ๊ซของโลตัสเท่านั้น แต่ทว่าในเดือนมีนาคม 1985 โลตัสออกมาประกาศเลื่อนกำหนดการในการวางตลาดของแจ๊ซออกไปอีก 2 เดือน ทำให้ความสนใจในแจ๊ซของคนทั่วไปลดลงอย่างช่วยไม่ได้ และนี่เป็นครั้งแรกที่โลตัสออกมาประกาศการเลื่อนกำหนดการวางตลาดผลิตภัณฑ์ของตนเอง ความล่าช้าดังกล่าวทำให้แมคอินทอชหันกลับมาให้ความสนใจกับเอ็กเซลแทน ซึ่งได้มีการเปิดตัวอย่างเป็นทางการตัดหน้าแจ๊ซเพียงแค่ 3 สัปดาห์

นอกจากนี้ เมื่อแจ๊ซออกวางตลาดจริง ๆ มันถูกวิพากษ์วิจารณ์จากผู้ใช้งานจำนวนมาก สาเหตุใหญ่ ๆ ก็คือ

1. การขาดคุณสมบัติเรื่องมาโคร การขาดคุณสมบัติในเรื่องนี้สร้างความประหลาดใจให้กับคนจำนวนมาก เพราะมาโครเป็นสิ่งหนึ่งที่สร้างความสำเร็จให้กับโลตัส 1-2-3
2. สามารถอ่านงานที่เป็นสเปรดชีตในรูปแบบของโลตัสได้ แต่ไม่สามารถสร้างงานที่เป็นสเปรดชีตในรูปแบบของโลตัสได้ เอ็กเซลกลายเป็นทางเลือกที่ดีกว่าในการที่จะนำงานที่ทำด้วยโลตัส 1-2-3 มาทำต่อบนแมคอินทอช
3. การทำงานช้ามาก นี่เป็นอีกเรื่องที่น่าแปลกใจ เพราะการที่โลตัส 1-2-3 ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก เนื่องจากมันสามารถทำงานได้อย่างรวดเร็ว ซึ่งเป็นที่ถูกใจของคนจำนวนมาก

ด้วยความสำเร็จของเอ็กเซลทำให้ไมโครซอฟท์กลายเป็นอันดับหนึ่งสำหรับผู้พัฒนา
แอพพลิเคชันที่ใช้งานทางธุรกิจ และทำให้พวกเขาสามารถเขี่ยโลตัสออกจากโลกของแมคอินทอชได้อย่างเด็ดขาด

…บทเรียนหนึ่งที่เกตส์ได้เรียนรู้จากชัยชนะในครั้งนี้ก็คือ ไมโครซอฟท์มีความเข้มแข็งมากในเรื่องของกราฟิกยูสเซอร์อินเทอร์เฟซ จากจุดนั้น เส้นทางแห่งการไปสู่ชัยชนะในตลาดเครื่องคอมพิวเตอร์พีซีก็ได้ถูกกำหนดไว้เรียบร้อยแล้ว…

แม้ว่าโลตัสจะพ่ายแพ้แก่ไมโครซอฟท์ในตลาดเครื่องแมคอินทอช แต่โลตัสก็ยังคงครองความเป็นอันดับหนึ่งในตลาดซอฟต์แวร์อยู่ดี แต่นักวิเคราะห์หลายคนเชื่อว่าไมโครซอฟท์ยืนอยู่ในตำแหน่งที่ดีกว่า และน่าจะสามารถแซงหน้าโลตัสขึ้นไปได้ เนื่องจากไมโครซอฟท์มีผลิตภัณฑ์ที่หลากหลายมากกว่า และผลิตภัณฑ์เหล่านั้นล้วนแล้วแต่มีคุณภาพที่ดี ขณะที่โลตัสมีผลิตภัณฑ์ที่เด่น ๆ อยู่เพียงตัวเดียวคือ โลตัส 1-2-3 ซึ่งทำรายได้ให้กับโลตัสถึง 60% ของรายได้ทั้งหมด ขณะที่เอ็กเซลทำรายได้ให้แก่ไมโครซอฟท์เพียงแค่ 8% เท่านั้น

หลังจากการพัฒนาเอ็กเซลสำหรับแมคอินทอชเสร็จสิ้นลง การพัฒนาเอ็กเซลสำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์พีซีก็เป็นเป้าหมายต่อไป ซึ่งมันเป็นงานที่ยากกว่าเนื่องจากวินโดวส์มีความซับซ้อนมากกว่าแอปเปิ้ล และในวันที่ 6 ตุลาคม 1987 เอ็กเซลสำหรับเครื่องคอมพิวเตอร์พีซีก็ได้ทำการเปิดตัวอย่างเป็นทางการ โดยได้รับการต้อนรับเป็นอย่างดีจากผู้ใช้งานในระดับธุรกิจ

เกตส์บอกว่า เทคโนโลยีกำลังเปลี่ยนแปลงไปสู่การใช้กราฟิกยูสเซอร์อินเทอร์เฟซ และความเข้มแข็งของโลตัสในตลาดสเปรดชีต อาจจะกลายเป็นจุดอ่อนของพวกเขาเอง ผู้ใช้งานที่ชอบใช้โลตัส 1-2-3 อาจจะไม่ต้องการให้โลตัสมีการเปลี่ยนแปลงอะไรเกิดขึ้น ในขณะที่เทคโนโลยีโดยรวมกำลังเปลี่ยนแปลง นั่นแปลว่าเอ็กเซลมีโอกาสมากที่จะได้รับชัยชนะในการแข่งขัน

นอกจากนี้การที่ไมโครซอฟท์สามารถวางตลาดทั้งวินโดวส์และเอ็กเซลได้พร้อม ๆ กัน ทำให้เกิดการเปลี่ยนแปลงทางการตลาดอย่างใหญ่หลวง เวอร์ชันใหม่ของวินโดวส์สามารถสนับสนุน
การทำงานของเอ็กเซลได้อย่างยอดเยี่ยม ขณะเดียวกันเอ็กเซลก็แสดงให้เห็นว่าวินโดวส์เวอร์ชันใหม่เป็นสิ่งที่เหมาะสมสำหรับการทำงานของเอ็กเซล

และอีกเช่นเคย โลตัสออกมาประกาศเลื่อนการวางตลาดของโลตัส 1-2-3/3 ออกไปอีกรวม
2 ครั้ง ทำให้ความเชื่อถือของโลตัสลดน้อยลงไป ประกอบกับการลงทุนในการโฆษณาอย่างมหาศาลของไมโครซอฟท์ ทำให้เอ็กเซลได้รับความสำเร็จมากขึ้นเรื่อย ๆ ในทุก ๆ ที่ องค์กรทั้งของรัฐและ
เอกชนหันมาใช้เอ็กเซลมากขึ้นตามลำดับ

เดือนมิถุนายน 1989 โลตัสได้นำโลตัส 1-2-3/3 ออกสู่ตลาดได้ในที่สุด แต่ก็สายเกินไปแล้ว ซึ่งในไม่กี่ปีหลังจากนั้น เอ็กเซลของไมโครซอฟท์ก็เอาชนะโลตัสได้อย่างเด็ดขาด โดยเฉพาะหลังจากการวางตลาดของวินโดวส์ 95 โลตัสก็ไม่มีที่ว่างเหลืออยู่ในตลาดอีกต่อไป จนกระทั่งถูกไอบีเอ็มเข้ามาเทคโอเวอร์ไปในที่สุด