“ตุ้มโฮมภูมิปัญญา สร้างเสริมสุขภาวะ”

“ตุ้มโฮมภูมิปัญญา สร้างเสริมสุขภาวะ”
• คุณภาพชีวิต
• เรื่องเด่น
ร่วมเรียนรู้-พัฒนา ก้าวหน้าไปพร้อมกัน

“ตุ้มโฮมภูมิปัญญา สร้างเสริมสุขภาวะ” เป็นวิสัยทัศน์ของงานอีสานสร้างสุขประจำปีนี้ ซึ่งจะจัดขึ้นที่ทุ่งศรีเมือง จ.อุบลราชธานี้ ในวันที่ 20 – 21 มีนาคม 2552 โดยมีผู้เขียนเป็นประธานดำเนินงานร่วมกับภาคีเครือข่ายสุขภาพภาคอีสานและมีผู้ว่าราชการจังหวัดอุบลราชธานีเป็นประธานจัดงาน ที่ผ่านมาก่อนหน้านี้ 2 ปี มีจังหวัดนครราชสีมาและมหาสารคามเป็นจังหวัดเจ้าภาพ

คำว่า ตุ้มโฮม เป็นภาษาอีสาน หมายถึง การรวมตัวกันทำสิ่งดี ภาษาวิชาการใช้คำว่า ประชาคม หมายถึง การรวมตัวกันของผู้คนที่หลายหลาย ด้วยความรักในการที่จะทำกิจกรรมดีๆ ร่วมกัน และมีการเรียนรู้เพื่อพัฒนาก้าวหน้าต่อๆ ไป

ส่วนคำว่า ภูมิปัญญา หมายถึง การค้นหาความรู้จากชุมชนและแหล่งความรู้ต่างๆ การรู้เท่าทัน การปรับตัว โดยใช้ความคิดความสามารถทั้งของตนเองและผู้อื่น ร่วมกันให้เกิดประโยชน์แก่ส่วนรวม การรวมตัวกัน ด้วยความรักเพื่อทำกิจกรรมดีๆ เพื่อสร้างเสริมสุขภาวะทั้งทางร่างกายจิตใจ สังคม และปัญญา โดยใช้ความรู้ จึงเป็นทิศทางเป้าหมายของงานอีสานสร้างสุข คนอีสานมีความสุขหรือไม่

ในปัจจุบัน ปราชญ์ชาวบ้าน ใช้ประโยคง่ายๆ ที่สะท้อนถึงความสุขว่า “กิน ขี้ ปี้ แซ่บ” หมายถึง มีอาหารการกินเพียงพอ มีห้องส้วมและสุขอนามัยที่ดี มีคู่นอนหรือผัวเมียอยู่ด้วยกัน มีความสนุกสนานในชีวิต ประจำวัน ในยุคที่เงินและวัตถุมีความสำคัญ ความสุขของคนอีสานคงเพิ่มเรื่องมีเงินจับจ่ายเพียงพอกับมีบ้าน มีตู้เย็น มีเฟอร์นิเจอร์ มีรถ มีมือถือ ฯลฯ ไว้ใช้ด้วย

แต่เป้าหมายของงานอีสานสร้างสุข มุ่งไปที่การเชื่อมร้อยภาคีสุขภาพและการนำเสนอนวัตกรรมสุขภาวะที่ดีๆ ซึ่งดำเนินงานอยู่ในพื้นที่จังหวัดต่างๆ ทั่วภาคอีสาน ลักษณะของงานจะประกอบไปด้วยการวิ่งรณรงค์เพื่อสุขภาพร่างกาย การทัวร์ไหว้พระ 9 วัดรับฟังธรรมข้อคิดดีๆ วัดละ 1 เรื่องรวม 9 เรื่อง การปฏิบัติธรรมเพื่อสร้างสุข การทำบุญตักบาตรพระ 99 รูป การกล่าวสัมโมทนียกถา อันเป็นสุขภาวะจิตใจที่ดีร่วมกัน

การแสดงวัฒนธรรมพื้นบ้าน ทั้งการบายศรีสู่ขวัญ กองตุ้มอุบลฯ กันตรึม สุรินทร์ รำมวยโบราณสกลนครเพลงโคราช นครราชสีมา ผีตาโขน เลย การ แสดงแสงสี ฮุ่งตาเว็น โฮมธรรมนำสุข ฯลฯ นิทรรศการนวัตกรรมสุขภาพ 60 กรณีตัวอย่าง อันเป็นสุขภาวะสังคม

เวทีวิชาการ มีตั้งแต่เวทีปราชญ์ชาวบ้านและวิชาการ สุขภาวะทางปัญญา สร้างสุขอีสานได้จริงหรือ?, นโยบายและยุทธศาสตร์สุขภาวะทางปัญญา, อะไรกำลังคุกคามสุขภาพคนอีสาน, ตุ้มโฮมความสุข, ความสุขของพระอุบลฯ, ส่องซอดสุขภาวะ, ม๊วนซื่นเด็กและเยาวชนสร้างสุข อันเป็นเวทีสุขภาวะปัญญา

หลังจบเวทีจะมีคำประกาศปฏิญญาทุ่งศรีเมือง จ.อุบลฯ เช่น พระสงฆสูบบุหรี่มากถึง 55% ไม่ควรถวายบุหรี่ เครื่องดื่มชูกำลัง อาหารมันๆหวานๆแก่พระสงฆ์ แต่ควรถวายน้ำดื่มผักผลไม้ อาหารพื้นบ้าน พืชผักสมุนไพรแทน ผู้ชายอีสานตายเร็วกว่าผู้หญิง 10 ปี ควรลดละเลิกเหล้า บุหรี่ การออกจากบ้านไปเสี่ยงตาย เป็นต้น

ภายหลังเสร็จสิ้นงานที่อุบลฯ แล้ว จะมีการร่วมกันไปจัดผ้าป่าสุขภาวะเพื่อเด็กและเยาวชนบ้านโฮมฮัก มูลนิธิสุธาสินี น้อยอินทร์ จ.ยโสธร เพื่อเป็นกำลังใจให้เด็กและเยาวชน 115 คน รวมทั้งครู แม่ๆ ที่ทำงานด้วยอุดมคติอันงดงาม ท่านที่สนใจสามารถร่วมงานได้ทั้งที่ทุ่งศรีเมือง อุบลฯ และมูลนิธิสุธาสินี ยโสธร

การค้นหาความรู้ การเรียนรู้นวัตกรรมสุขภาวะ การรวมรวบกิจกรรมดีเล็กๆ ตามพื้นที่ต่างๆ และพยายามเชื่อมโยงกับนโยบายของท้องถิ่นและระดับชาติ โดยใช้สุขภาวะปัญญาเป็นเครื่องดื่มทำงานร่วมกัน น่าจะช่วยให้สังคมมองเห็นสิ่งดีๆ และทิศทางสุขภาวะร่วมกัน

ไม่เพียงการจัดเวทีและกิจกรรมต่างๆมากมายเท่านั้น แต่ภายหลังงานยังมีการรณรงค์และทำงานพัฒนาสุขภาวะอย่างต่อเนื่องของโครงการ องค์กร ภาคีเครือข่ายต่างๆ ทั่วภาคอีสานภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)

ที่มา: หนังสือพิมพ์สยามรัฐ

Update 13-03-52