ใจและจิต

ใจและจิต

พระรูปหนึ่งถามท่านราชครูว่า “เซนคือชื่อหนึ่งของใจ
และใจก็คือพุทธะที่ไม่มีเพิ่ม ไม่มีดับ แต่อาจารย์เซนทั้งหลาย
ก็นำคำว่า “ใจ” มาใช้เป็น “จิต” เลยอยากจะเรียนถามท่านว่า
“ใจ” และ “จิต” แตกต่างกันอย่างไร?”

“ยามหลงวนอยู่ย่อมมีความแตกต่าง แต่เมื่อรู้แจ้งแล้วก็จะไม่แตกต่าง”

พระรูปนั้นถามต่อว่า “ในคัมภีร์บอกว่า จิตพุทธะเป็นสิ่งที่เที่ยง
แต่ใจนั้นไม่เที่ยง แล้วท่านทำไมถึงพูดว่าไม่แตกต่าง?”

“เจ้าเอาแต่ไปถกคิดแต่เรื่องของคำพูดไม่คิดถึงหลักการ เหมือนกับ
หน้าหนาวน้ำกลายเป็นน้ำแข็ง หน้าร้อนน้ำแข็งกลายเป็นน้ำ ยามหลง
จิตเป็นใจ ยามรู้แจ้งใจเป็นจิต จิตและใจก็เหมือนกันอยู่แล้ว
เพียงแต่ยามไม่รู้กับยามรู้แล้วแตกต่างกัน” ท่านราชครูตอบ

ในศาสนาเรา จิตและใจมีคำเรียกอยู่มากมาย เช่น โฉมหน้าดั้งเดิม
จิตเดิมแท้ และอื่นๆ นี่เป็นวิธีการต่างๆที่จะทำให้เรารู้จักตนเอง
หลงกับรู้แม้จะมีความแตกต่าง แต่จิตดั้งเดิมไม่แตกต่าง เหมือนกับทอง
เมื่อมาหลอมเป็นต่างหู เป็นแหวนเครื่องประดับที่แตกต่างกันไป
แต่ตัวเนื้อแท้ของมันก็คือทองนั่นเอง
__________________