เปิดลายแทง ‘Mind Map’ พิชิตสุดยอดสมอง

เปิดลายแทง “Mind Map” พิชิตสุดยอดสมอง
ชนิตา ภระมรทัต รูปใน HR กรุงเทพธุรกิจ วันจันทร์ที่ 04 พฤษภาคม พ.ศ. 2552
ในงาน World Class Seminar by Tony Buzan: THE BRAIN SMART WAY ท้าทายความคิดและ ความเชื่อเดิมๆ พร้อมกับเชื่อมโยงให้เห็นถึงความมหัศจรรย์ของมันสมองมนุษย์ด้วย Mind Map แผนที่ความคิดที่อาศัยภาพ ตัวอักษร และสีช่วยนำทางสู่ความสำเร็จ
เชื่อหรือไม่เอกบุรุษของโลกไม่ว่า ลีโอนาโด ดาวินชี หรือ อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ หรือ โทมัส อัลวา เอดิสัน ต่างก็แนะให้ลอกเลียนแบบหรือ ก๊อบปี้ โดยเฉพาะโทมัส อัลวา เอดิสัน นั้นเป็นตัวอย่างที่ดีเพราะเขาเป็นผู้ที่ชื่นชมในตัว ลีโอนาโด ดาวินชีมากชนิดที่พยายามลอกเลียนแบบทุกฝีก้าว
“ที่ผ่านมาการลอก เท่ากับ โกง เป็นเรื่องที่ไม่ดี แต่การเรียนรู้เกิดจากการลอกเลียนแบบจากสิ่งที่ดีที่สุดและนำมาปรับปรุงให้ดียิ่งขึ้น อย่างญี่ปุ่นเมื่อก่อนเคยถูกประนามเช่นกัน ที่สุดก็เขาก้าวเป็นผู้นำจนทำให้ประเทศอื่นๆ ก็ต้องเดินตามรอยเขา” โทนี บูซาน วิทยากรของงานกล่าว
และสำหรับความเชื่อที่ว่าการฝันเฟื่อง ฝันลมๆ แล้งๆ หรือ บางคนอาจเรียกว่าฝันกลางวันก็ตามแต่ ล้วนเป็นสิ่งที่ดีทั้งสิ้นแต่มีข้อแม้ว่าต้องทำให้มันเป็นจริงด้วย
เมื่อก่อนเราอาจคิดว่าพวกใช้สมองฝั่งซ้ายเป็นพวกที่ปราศจากความคิดสร้างสรรค์ แข็งทื่อ “ไม่ติสท์” ขณะที่มองพวกใช้สมองฝั่งขวาว่าใช้แต่อารมณ์ไร้ ซึ่งเหตุผล
เนื่องจากความเป็นจริงก็คือ ผลงานไม่ว่าแนวำไหนจะแนวศิลป์ แนวสร้างสรรค์ แนวตรรกะ ฯลฯ จำเป็นต้องใช้งานสมองทั้งสองซีกพร้อมกันๆ จึงจะประสบความสำเร็จ เฉกเช่นปรัชญาจีนเรื่องหยิน-หยาง
และที่กลายเป็นเรื่องตรงกันข้ามก็คือความคิดสร้างสรรค์ของคนนั้นเรียงมากไปหาน้อยขึ้นอยู่กับอายุยิ่งเด็กก็ยิ่งคิดสร้างสรรค์ได้เอยะ แต่ที่น่าตลกก็คือผู้สอนหรือคุณครู กลับเป็นผู้ใหญ่วัยซึ่งมีความคิดสร้างสรรค์น้อยกว่า
มีคนจำนวนไม่น้อยที่รู้ว่าโทนี บูซาน (Tony Buzan) คือใคร? เขาเป็นผู้คิดค้น Mind Map ที่ถูกยกย่องว่าเป็นเครื่องมือในการคิดที่ ทรงพลังที่สุดแห่งยุคปัจจุบัน
บิล เกตส์ ประธานไมโครซอฟต์ยอมรับเรื่องนี้ไว้ในบทความชื่อ “เส้นทางข้างหน้า Mind – Mappers จะนำประชาธิปไตยด้านข้อมูลข่าวสาร ให้ก้าวข้ามไปอีกขั้นได้อย่างไร”
หนังสือพิมพ์ The Times of London ก็พูดถึงโทนี บูซานว่า “เขาส่งผลสะเทือนวงการสมอง เฉกเช่นที่ Stephen Hawking เคยสั่นสะเทือนวงการจักรวาลมาแล้ว”
นอกจากนั้นเขายังเป็นนักเขียนที่มีผลงานกว่า 100 เล่ม และถูกแปลแล้วถึง 30 ภาษา เป็นนักการศึกษา เป็นวิทยากรและที่ปรึกษาระดับโลกซึ่งเดินทาง ไปแล้วรอบโลก รวมถึงเขายังเป็นที่ปรึกษาให้กับโค้ชและนักกีฬาโอลิปิค และทีมเรือแข่งของประเทศอังกฤษด้วย
ซึ่งเขานิยาม Mind Map ไว้ว่าเป็นเสมือนลายแทงแห่งสมอง และไม่ใช่เรื่องยากเลย ถ้าเราใช้สมองตามรูปแบบที่ได้รับการออกแบบเป็นอย่างดีเพื่อ ให้ทำงานมันก็ย่อมทำงานได้ดีขึ้นเป็นธรรมดา และมันยังเป็นเครื่องมือในการคิดที่ช่วยนำไปสู่ความสำเร็จทั้งด้านอาชีพการงานและส่วนตัวด้วย
และลายแทงนี้ใช้เพียงดินสอสีและกระดาษที่ไม่มีเส้นบรรทัดเท่านั้น (โทนี บูซานนั้นจะพกพาปากกาสีแบบหัวเล็ก 22 สี และหัวขนาดกลางอีก 22 สี แถมปากกาเน้นสีอีก 8 สีเสมอเวลาที่เขาเดินทางไปรอบโลก)
แต่ข่าวร้ายซึ่งเป็นกำแพงขวางความคิดที่ปราดเปรื่องของมนุษย์ก็คือ เพราะพวกเราต่างล้วนใช้ความสามารถของสมองเพียงแค่หนึ่งจากร้อยเปอร์เซนต์เต็มเท่านั้น อย่างไรก็ตามจากนี้ไปเราจะต้องใช้สมองมากยิ่งขึ้นโดยให้ Mind Map ช่วยจัดการ
นั่นเป็นเพราะการพัฒนาการของโลกได้ก้าวล่วงจากยุคเกษตรกรรม สู่ยุคอุตสาหกรรม สู่ยุคข้อมูลข่าวสาร สู่ยุคความรู้ และเข้าสู่แห่งความชาญฉลาดหรือปัญญาในปัจจุบัน ..จึงเป็นเหตุผลว่าทำไมมนุษย์จึงหนีไม่พ้นที่จะต้องใช้พลังของสมองมากยิ่งขึ้นเป็นทวีคูณ
และแน่นอนว่าจะเป็นผู้ชนะได้ก็เพราะใช้ความคิด เช่นเดียวกับ “อิ๊กคิวซัง” หรือ เณรน้อยเจ้าปัญญา ที่ใช้ปัญญาแก้ไขจนชนะปัญหาทุกครั้ง
________________________________________
รวมศูนย์คิดให้แตก (ฉาน)
เพราะงานนี้ โทนี บูซาน เจ้าของทฤษฏีตัวจริงเสียงจริงมาเป็นผู้บรรยายเองทำให้การสัมมนาครั้งนี้มีผู้สนใจเข้าร่วมอย่างคับคั่ง
หนึ่งในนั้นก็คือ ทองมา วิจิตรพงศ์พันธุ์ ประธานกรรมการบริหารและกรรมการผู้จัดการบริษัท พฤกษา เรียลเอสเตท จำกัด (มหาชน) ซึ่งให้เหตุผลว่าที่มาฟังเพราะเห็นว่าเกี่ยวข้องกับการพัฒนาความคิด การคิดสร้างสรรค์ ทั้งยังเห็นพัฒนาการของลูกสาววัย 10 ขวบซึ่งเคยผ่านคอร์สการเรียนการสอน Mind Mapมาก่อน
“เวลาทำงานต้องใช้ความคิด และต้องแก้ไขปัญหา จากที่เคยคิดโน่นคิดนี่ทำให้สับสน มันจะช่วยเชื่อมโยงทำให้เราเกิดหลักคิดที่ดีๆ ซึ่งที่ผ่านมาๆ ผมใช้วิธีเขียนผังก้างปลา”
รศ.วิทวัส รุ่งเรืองผล อาจารย์ประจำภาควิชาการตลาด คณะพาณิชย์ศาสตร์และการบัญชี มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ บอกว่าแรงจูงใจของเขาก็คือการที่ได้เห็นอาจารย์รุ่นน้องเขียนรายงานการประชุมด้วย Mind Map และยังใช้ในเรื่องการสอนด้วย
“ตลอดมาเราสอนเด็กให้คิดนอกกรอบ แต่ปัญหาที่มักเจอปกติเด็กเราเรียนวิชาเป็นตัวๆ เลยทำให้เขาจะมองแยกไม่รวมกัน แต่วิธีนี้จะเชื่อมโยงทุกอย่างเป็นภาพเดียว ทำให้เด็กมองรอบ เพราะเวลาการทำงานจริงๆ อย่างเช่นเรานักการตลาดที่สุดก็ต้องประสานกับฝ่ายการเงิน เอชอาร์ เป็นต้น