ความแตกต่างระหว่างปรัชญาตะวันออก – ตะวันตก

ความแตกต่างระหว่างปรัชญาตะวันออก – ตะวันตก

1. ปรัชญาตะวันตก หมายถึงความรู้เรื่องหลักคือหลักเกี่ยวกับโลกและชีวิต
ส่วนปรัชญาตะวันออก หมายถึงความรู้อันประเสริฐคือความรู้ที่ทำให้หลุดพ้นจากโลกียะ
2. ปรัชญาตะวันตก เป็นการพยายามหาทางทำลายความสงสัย
ส่วนปรัชญาตะวันออก เป็นความรู้หลังจากหมดความสงสัยแล้ว
3. ปรัชญาตะวันตก เป็นการประติดประต่อความคิดของหลาย ๆ คนเข้าด้วยกัน โดยที่แต่ละคนก็คิดกันคนละฐาน
ส่วนปรัชญาตะวันออก อาศัยความตรัสรู้ของคนใดคนหนึ่งเป็นฐานแล้วขยายต่อออกไปตามเหตุผล หรือความสามารถทางสติปัญญาของนักคิดหรือผู้อธิบายแต่ละคน
4. ปรัชญาตะวันตกเริ่มจากความสงสัย
ส่วนปรัชญาตะวันออก เริ่มต้นจากความหมดสงสัยหรือความรู้แจ้ง
5. ปรัชญาตะวันตก เป็นการพยายามแสวงหาคำตอบเพื่อแก้ความสงสัย ฐานของปรัชญาตะวันตกคือความสงสัย
ส่วนปรัชญาตะวันออก เป็นการอธิบายหรือขยายความของความตรัสรู้ตามหลักเหตุผล ฐานของปรัชญาตะวันออก คือความตรัสรู้หรือความรู้อันสมบูรณ์แล้ว
6. ปรัชญาตะวันตก แสวงหาความรู้จากสิ่งภายนอกเพื่ออธิบายความจริงภายใน
ส่วนปรัชญาตะวันออก แสวงหาความรู้จากสิ่งภายในเพื่ออธิบายความจริงภายนอก
7. ปรัชญาตะวันตก มุ่งศึกษาความจริงส่วนรวมเพื่อเอามาอธิบายความจริงส่วนย่อย
ส่วนปรัชญาตะวันออก มุ่งแสวงหาความจริงส่วนย่อยเพื่ออธิบายความจริงส่วนรวม
8. ปรัชญาตะวันตก เริ่มต้นการศึกษาโดยอาศัยการสังเกตหรือประสบการณ์จากภายนอก แล้วจึงพยายามตีความตามหลักเหตุผล
ส่วนปรัชญาตะวันออก เริ่มต้นการศึกษาด้วยการเพ่งพินิจภายในจนเห็นความจริง แล้วจึงอธิบายความจริงนั้นตามที่ตนเห็น
9. ปรัชญาตะวันตก แรงกระตุ้นที่สำคัญที่ก่อให้เกิดการคิดค้นในทางปรัชญา คือความสงสัยใครจะรู้เกี่ยวกับพฤติกรรมหรือความเป็นไปขอธรรมชาติหรือสิ่งรอบ ๆ ตัวเอง ฉะนั้นปรัชญาตะวันตกจึงมีลักษณะเป็นทฤษฎีเกี่ยวกับธรรมชาติเพื่อเข้าใจธรรมชาติ
ส่วนปรัชญาตะวันออก แรงกระตุ้นสำคัญที่ก่อให้เกิดการคิดค้นทางปรัชญานั้นคือปัญหาของชีวิต หรือปัญหาของตัวเอง ฉะนั้นปรัชญาตะวันออกจึงมีลักษณะเป็นแนวทางแก้ปัญหาชีวิตหรือเป็นวิธีปฏิบัติในการดำเนินชีวิต
10. ปรัชญาตะวันตก นักปรัชญาเป็นเพียงนักคิด ข้อสรุปของปรัชญาตะวันตกจึงเป็นผลของการคิด
ส่วนปรัชญาตะวันออก นักปรัชญาเป็นนักปฏิบัติ ข้อสรุปของปรัชญาตะวันออกจึงเป็นผลของการปฏิบัติด้วยตนเอง
11. ปรัชญาตะวันตก จุดหมายปลายทางของนักปรัชญา คือความรู้หรือการรู้ความจริงเกี่ยวกับโลกหรือธรรมชาติ
ส่วนปรัชญาตะวันออก จุดหมายปลายทางของปรัชญาคือการเข้าถึงความจริงหรือหลุดพ้นจากสิ่งที่ไม่จริงคือโลก
12. คำนิยามของปรัชญาตะวันตกคือพฤติการณ์ตามหลักเหตุผลอันเกิดจากความสงสัยใคร่จะรู้
คำนิยามของปรัชญาตะวันออกคือพฤติการณ์ตามหลักเหตุผลอันมีความตรัสรู้เป็นบรรทัดฐาน